Reactie van Jeugdzorg Nederland op de Stand van de Jeugdzorg 2025
Na tien jaar decentralisatie in de jeugdzorg is duidelijk dat de doelen van de Jeugdwet onvoldoende zijn gerealiseerd. De Jeugdautoriteit (JA) concludeert dit in de derde editie van de Stand van de Jeugdzorg die vandaag verscheen. Het beroep op specialistische zorg is niet verminderd, terwijl het beroep op lichtere zorg fors is toegenomen: meer jeugdigen krijgen zorg, het aantal trajecten per jeugdige is toegenomen en de trajecten duren langer. Dit geldt vooral voor jeugdhulp zonder verblijf. De kosten zijn daardoor verdubbeld van €3,6 miljard in 2015 naar €8,1 miljard in 2024.
Jeugdzorg Nederland onderschrijft veel van de conclusies die de JA in de Stand van de Jeugdzorg maakt. Zo constateert de JA dat integrale samenwerking onvoldoende van de grond is gekomen door verschillende wetten en bekostiging. De administratieve lasten zijn toegenomen door verschillen in productcodes, bekostiging en verantwoording.
Ook stelt de JA dat er onvoldoende aandacht is voor het wegnemen van oorzaken die leiden tot hoge instroom in de jeugdzorg, maar buiten de jeugdzorg liggen zoals in het gezin, het onderwijs en de samenleving.
De JA maakt in haar rapport duidelijk welke patronen in de jeugdzorg vooruitgang belemmeren. Met daarbij de oproep aan de sector om deze met elkaar te doorbreken: “Maak keuzes, voer het ongemakkelijke gesprek en wacht niet op elkaar.”
Keuzes durven maken
Jeugdzorg Nederland ziet in deze conclusies een bevestiging van het gesprek dat er momenteel gevoerd wordt met de leden en onze partners over hoe we versnelling en beweging kunnen creëren om de Jeugdzorg te versterken. Ahmed Aboutaleb, voorzitter van Jeugdzorg Nederland: “De Jeugdautoriteit laat zien dat het huidige stelsel piept en kraakt. We moeten durven kiezen waar we wel van zijn en waar niet van. Dat kan schuren en pijn doen, maar alleen dan kunnen we de kinderen en gezinnen helpen die het écht nodig hebben en bouwen we aan een sterkere jeugdzorg.”
Volgens Aboutaleb moet er daarom gebouwd worden aan een sterke basis van specialistische jeugdzorg. Net als de JA onderschrijft hij de bevinding dat de huidige marktwerking leidt tot versnippering en inefficiëntie. Lees ook zijn verkiezingscolumn die in aanloop naar de verkiezingen op de website van Jeugdzorg Nederland is verschenen. Tevens deelt hij de zorg dat de oorzaken van de hoge instroom in de jeugdzorg buiten de jeugdzorg liggen. Denk aan toegenomen prestatiedruk die kinderen ondervinden op school, armoede en de toename van complexe echtscheidingen. Jeugdzorg Nederland pleit daarom al langer voor een samenhangende jeugd- en gezinsvisie. Lees hiervoor ook ons verkiezingspamflet.
Meer geld is niet de oplossing
De JA geeft aan dat meer geld uitgeven aan zorg niet per se leidt tot betere zorg. Meer geld alleen is dus niet de oplossing. Meer focus, kwaliteit en samenwerking is dat volgens Jeugdzorg Nederland wél. Wij pleiten daarom voor een dekkend, landelijk georganiseerd zorglandschap met een stabiele bekostiging. Geen aanbestedingen maar publieke continuïteit met reële tarieven en ruimte voor innovatie en leren.
Dat is de koers waarmee Jeugdzorg Nederland de specialistische jeugdzorg toekomstbestendig wil maken. Wij geven daarom graag vervolg aan de oproep van de JA om keuzes te maken, het ongemakkelijke gesprek te voeren en niet op elkaar te wachten.
