Verkiezingscolumn Ahmed Aboutaleb: Tijd voor scherpe keuzes en gezamenlijke verantwoordelijkheid
In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober vertelt Ahmed Aboutaleb, voorzitter van Jeugdzorg Nederland, over welke thema’s volgens hem belangrijk zijn tijdens de komende verkiezingen en wat zijn wensen zijn voor een nieuw kabinet. In deze column schrijft Aboutaleb over waarom het volgens hem tijd is voor scherpe keuzes en gezamenlijke verantwoordelijkheid. En — zo nu en dan — een steen in de vijver van de jeugdzorg.
De afgelopen maanden bezocht ik jeugdzorgorganisaties, scholen en instellingen door het hele land. Ik sprak tientallen professionals: jeugdzorgwerkers, gedragsdeskundigen, schooldirecteuren en bestuurders. Overal zag ik betrokkenheid, vakmanschap en heel veel creativiteit. Maar ook frustratie. Over regels die in de weg zitten. Over systemen die eerder belemmeren dan ondersteunen. Over een stelsel dat op punten is vastgelopen.
Tegelijkertijd zag ik hoe groot de veerkracht is binnen de sector. Professionals die niet klagen, maar zoeken naar wat wél kan. Die in gesprek gaan met wethouders of beleidsmakers als het systeem “nee” zegt. En die dan tóch een weg vinden om het juiste te doen voor een kind of gezin. Dat is bewonderenswaardig, maar het mag niet de norm zijn dat goede zorg alleen dankzij doorzettingsvermogen van mensen tot stand komt.
Als nieuwe voorzitter van deze branchevereniging wil ik bijdragen aan verandering. Niet door overal het roer om te gooien, maar wél door scherpe vragen te stellen — en zo nu en dan een steen in de vijver te gooien. Omdat ik geloof dat het anders kan. En omdat het anders moet.
Versterk en beperk
Het jeugdzorgsysteem is als een oude machine: vol roestige onderdelen en daardoor loopt het steeds weer vast. De oplossing zit wat mij betreft niet in het vervangen van de onderdelen. Niet in nóg meer regels of aanbieders, maar in betere, scherpere keuzes.
We moeten als jeugdzorg kiezen waar we wel van zijn, en waar anderen aan zet zijn. Waar passend wordt hulp eerst geboden op andere plekken. De jeugdzorg is er voor complexe en specialistische zorg- en/of veiligheidsvragen.
Onze kracht als sector ligt in specialistische jeugdzorg van hoge kwaliteit. De specialistische jeugdzorg moet er zijn voor kinderen, jongeren en gezinnen met de meest complexe problemen. Daar bouwen we elke dag aan: via innovatie, samenwerking en bewezen effectief aanbod, gericht op kind én gezin.
En: wij organiseren onze specialistische hulp en bescherming weer als publieke dienstverlening. Betrouwbaar, toegankelijk en dichtbij de kinderen en gezinnen die op ons rekenen.
In Nederland zijn inmiddels ruim 6.000 aanbieders van jeugdhulp in meer dan 40 regio’s actief. Dat is niet houdbaar. In geen enkele andere sector zouden we accepteren dat de hulp zo versnipperd is georganiseerd.
Wat mij betreft bouwen we aan een systeem dat de krimp van aanbieders in de hand werkt. Daar hoort ook bij dat we stoppen met aanbesteden in de jeugdzorg. Dat aanbesteden in die meer dan 40 regio’s zorgt er namelijk voor dat de continuïteit van zorg in gevaar komt en dat organisaties het moeilijk vinden om mensen vast in dienst te nemen.
Met structurele bekostiging en vertrouwen kunnen we veel meer bereiken. Minder tijdverlies, minder bureaucratie en meer aandacht voor wat echt telt: de kinderen en gezinnen.
Samen bouwen
Als sector willen we partner zijn voor het nieuwe kabinet. We hebben ideeën, ervaring en een groot verantwoordelijkheidsgevoel. En bovenal: een gedeeld belang. Want elk kind verdient een stabiele, veilige jeugd én een samenleving die daar actief aan bijdraagt.
Ik zie een sector vol bevlogen mensen, die elke dag het verschil willen maken. Die verdienen een stelsel dat hen ondersteunt, geen systeem dat hen tegenwerkt. Daar wil ik me als voorzitter voor inzetten. Door te luisteren, vragen te stellen, en samen te bouwen aan een toekomstbestendige jeugdzorg.
