‘Ik ben klaar met de jeugdhulp’
‘Ik stop ermee, Karine. Ik ben moe en kan niet meer.’ Dikke, wanhopige tranen wellen op in de ogen van Lianne. ‘Ik ben klaar met de jeugdhulp.’
We kennen elkaar van de opleiding, bijna 30 jaar geleden. We zijn allebei enorm bevlogen en al die tijd werkzaam gebleven in de jeugdhulp. Ieder aan een andere kant van het land. We hebben in de loop der jaren veel ontwikkelingen meegemaakt binnen de jeugdhulp. Vanzelfsprekend vonden we de ene ontwikkeling beter dan de andere. Samen konden we de frustraties delen en bedachten we oplossingen. Nu zit ze tegenover me en de machteloosheid die ik zie, die ken ik niet van haar.
Lianne werkt op een kleinschalige groep voor jongeren met vaak onbegrepen gedrag. De kinderen op haar groep zijn temperamentvol. Zij hebben boven alles behoefte aan stabiliteit en liefdevolle nabijheid: ze hebben veiligheid nodig. ‘Maar hoe kan ik dat bieden zonder een stabiel team?’ vraagt Lianne zich af. ‘Collega’s komen en gaan. Verlaten het vak of worden zzp’er. Steeds wisselen mensen in hun huis. Dit zorgt voor zoveel onrust voor de jongeren. Hoe veilig is het met steeds wisselende opvoeders op een groep en doen we het dan wel zoveel beter dan de plek waar ze vandaan komen?’
Later in de auto terug naar huis, denk ik terug aan Dana. Een stoere meid van toen 16 jaar die woonde op de groep waar ik werkte. Zij was in haar kwetsbaarheid zó op zoek naar erkenning. Na het overlijden van haar moeder kon zij zich enorm overschreeuwen om mensen op een afstand te houden. Zo af en toe zoekt Dana mij via sociale media op om even te laten weten hoe het met haar gaat. Dan blikken we samen terug op haar tijd in de jeugdhulp en gaan op zoek naar wat haar echt geholpen heeft. Het antwoord is altijd hetzelfde: het in contact blijven, juist bij haar blijven als zij afstand nam. Door de continuïteit van vertrouwde professionals om haar heen, voelde zij zich veilig genoeg om haar diepste wens met ons te delen. Dana wilde graag contact met de zus van haar overleden moeder. Van haar vader mocht het niet. Na heel wat gesprekken met haar vader hebben we samen haar tante gebeld en zijn we erheen gereden. Nu blijkt dat juist het meest helende te zijn geweest in haar jaren in de jeugdhulpverlening. Niet alle therapieën die ze gehad heeft, maar het contact met haar tante die er nog steeds is, nu als oma voor de kinderen van Dana.
Ja, continuïteit van hulpverleners is essentieel voor jeugdigen en hun gezinnen. Maar overschatten we onszelf ook niet een beetje? Wij vertrekken uiteindelijk altijd: we worden ziek, gaan op vakantie of veranderen van baan. Iemand uit het netwerk blijft, ook na al die jaren. Zoals de tante van Dana. Maar wat als we als team destijds niet de continuïteit en veiligheid hadden kunnen bieden aan Dana zodat zij haar diepste wens met ons kon delen? Dat we niet aan konden sluiten met wat werkelijk nodig was? En dat was allemaal soms best spannend. Met het stabiele team konden we dit samen doorstaan.
Hoe zou het in deze tijd zijn voor alle Dana’s op de groep?
En Lianne? Die denkt nog na.
In de serie ‘Jeugdzorg in de praktijk’ vertellen jeugdzorgprofessionals wat zij meemaken tijdens hun werk. Karine Jackson is een van de bloggers. Karine werkt al dik 20 jaar als professional binnen de jeugd- en gezinshulp bij Pactum. Als zorgadviseur vertaalt ze de ingewikkelde hulpvragen naar passende zorg. Daarnaast is ze ambassadeur jeugd en doet ze er alles aan om de stem van de professional te vertegenwoordigen op gemeentelijk, regionaal en landelijk niveau, om het beleid ondersteunend te laten zijn aan de praktijk. “Want laten we eerlijk zijn: de echte hulpverlening vindt plaats tussen de professional en de cliënt en zou het systeem niet ondersteunend moeten zijn aan het proces?” Met haar blogs deelt Karine graag haar ervaringsverhalen: de mooie, succesvolle, grappige, maar ook de worstelingen en dilemma’s.
