Jeugdbeschermingsorganisaties lanceren manifest: betere bescherming van kinderen en gezinnen vraagt om een fundamentele verandering
Vandaag hebben de 13 jeugdbeschermingsorganisaties een manifest gelanceerd waarin zij de overheid oproepen om te stoppen met de huidige ontwikkelrichting vanuit het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming. Het huidige stelsel is failliet. Kinderen en gezinnen hebben onvoldoende vertrouwen in de jeugdbescherming. Volgens de jeugdbeschermingsorganisaties moet het daarom anders én beter. Het manifest is hier te lezen.
Sinds 2019 worden er vanuit het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, het ministerie van Justitie en Veiligheid en de Vereniging Nederlandse Gemeenten gesprekken gevoerd over de toekomst van de jeugdbescherming in Nederland. Dit leidde tot het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming. Rinda den Besten, bestuurder bij Jeugdbescherming Brabant: “Vanaf de start hebben we bijgedragen aan het Toekomstscenario en zijn er inhoudelijke principes opgesteld hoe we het voor gezinnen en kinderen beter willen doen. De afgelopen periode gaat het echter alleen nog over de ‘ontwikkelrichting’, een structuuroplossing. Met deze ontwikkelrichting is geen kind of gezin geholpen.”
Echte oplossingen blijven uit
De jeugdbeschermingsorganisaties stellen dat de ontwikkelrichting niet zal leiden tot integrale samenwerking tussen de betrokken organisaties, een kortere jeugdbeschermingsketen of dezelfde hulp en bescherming voor kinderen en gezinnen, ongeacht hun woonplaats. Ook wordt er geen nieuw fundament gelegd onder het kind- en gezinsbeschermingsstelsel van de toekomst. En dat is nu precies wat wél nodig is, bepleiten de jeugdbeschermingsorganisaties. Volgens Den Besten blijft de overheid in de ontwikkelrichting redeneren vanuit bestaande kaders en de structuur van het huidige stelsel: “Maar daarin zitten naar onze mening nu precies de grootste obstakels en worden de grootste problemen niet opgelost. We kunnen het ons niet langer permitteren om échte oplossingen in belang van kind en gezin te negeren. Daarom hebben we dit manifest geschreven.”
Uitgangspunten voor een nieuw stelsel
Het argument dat enige actie beter is dan nietsdoen, overtuigt de jeugdbeschermingsorganisaties in dit geval niet. Den Besten benadrukt: “Voordat we weer jaren werken aan een nieuw stelsel en wetgeving waarvan we eigenlijk al weten dat deze niet gaan werken, moet er nu aan de noodrem getrokken worden. Nu hebben we de kans om het voor eens en voor altijd goed te doen.” De jeugdbeschermingsorganisaties pleiten daarom voor een fundamentele herbezinning over wat er nodig is voor een nieuw stelsel voor kind- en gezinsbescherming, op basis van drie uitgangspunten die ontbreken in de huidige ontwikkelrichting en welke zij in het manifest nader toelichten:
- Hulp naar het kind en gezin, niet het kind naar de hulp: Problemen van kinderen staan niet op zichzelf, maar hangen samen met bredere uitdagingen binnen het gezin. Hulp, steun en begeleiding moeten naar het dagelijks leven van het kind en het gezin worden gebracht. Zodat kinderen in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen.
- Een overheid waar je op kunt rekenen: Wanneer de overheid ingrijpt in gezinnen, moet de geboden hulp voorspelbaar en begrijpelijk georganiseerd zijn, met duidelijke wetgeving, één aanspreekpunt en snelle, passende ondersteuning onder toezicht van de rechter.
- Zorg en het strafrechtelijk kader zijn onderdeel van kind- en gezinsbescherming: Strafbare feiten dragen bij aan onveiligheid thuis. Vaak is delict gedrag vanuit ouders of kinderen een symptoom van onderliggende problemen. Daarom zijn jeugdreclassering en jeugdbescherming onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Oproep aan de Tweede Kamer
De jeugdbeschermingsorganisaties roepen de Tweede Kamer in het debat op 19 juni a.s. en in aanloop naar de komende verkiezingen op om afstand te nemen van deze ontwikkelrichting. Stop dit compromis en begin vanuit de inhoud. Zo kunnen de jeugdbeschermingsorganisaties samen met hun partners bouwen aan een stevig fundament dat wél de hierboven beschreven uitgangspunten volgt en de rechten en behoeften van het kind voorop stelt.
