Misbruiktrauma verwerkt met schrijftherapie
Twee jaar geleden sloeg een gezin met zes kinderen uit Syrië voor oorlogsgeweld op de vlucht. In het veilige Nederland overkwam hen vervolgens een van de ergste dingen die een mens kan overkomen: de vijfjarige Samira werd door een andere AZC-bewoner seksueel misbruikt.
Twee CLAS*-therapeuten vertellen hoe Samira en haar ouders hier overheen kwamen met trauma- en gezinsbehandeling.
Emotionele problemen en schaamte
“Via Vluchtelingenwerk en het sociaal team komt de zorgvraag van Samira bij De Rading terecht. Samira heeft nachtmerries, slaapt slecht, wil niet alleen zijn en is snel geïrriteerd. Signalen die wijzen op een trauma. CLAS-collega Frank en ik maken eerst kennis met Samira’s ouders. Het is meteen duidelijk dat zij zich erg schamen voor wat is gebeurd. Ze willen graag hulp voor Samira, maar dit mag absoluut niet in hun omgeving bekend worden uit angst dat erover gepraat wordt.
De andere kinderen uit het gezin weten daarom (nog) van niets.”
Schrijftherapie
“We behandelen Samira met schrijftherapie (Write Junior). Eerst moeten de herinneringen worden opgeschreven. Met het opgeschreven verhaal wordt vervolgens gewerkt aan manieren om anders naar de traumatische gebeurtenis(sen) te kijken én er anders mee om te gaan. Ook erkenning voor de ernst van wat er is gebeurd, speelt een belangrijke rol. Doel van de schrijftherapie is om posttraumatische klachten sterk te laten afnemen of te laten verdwijnen.
Samira ‘vertelt’ in haar schrift over het vluchten naar Nederland en over het misbruik. Ze maakt ook tekeningen. Omdat Samira haar moeder meer details van het misbruik heeft verteld, helpt die Samira om ze aan ons te vertellen. De schrijftherapie helpt Samira goed. Haar nachtmerries worden stilletjes minder, ze durft weer alleen te slapen en ze is meer ontspannen.”
Deskundige hulp voor ouders
“Parallel aan Samira’s schrijftherapie praten we met haar ouders. Zij hebben het ook moeilijk met wat hun dochter heeft meegemaakt. Ze geven zichzelf de schuld. Moeder geeft ook aan dat ze vader verantwoordelijk houdt, omdat hij op dat moment met Samira samen was en niet goed heeft opgelet. De schuldgevoelens houden we tegen het licht en we laten de ouders inzien en voelen dat er maar één schuldige is: de man die Samira misbruikte.
Samira wilde aanvankelijk niet dat haar broers en zussen van haar situatie wisten. Maar haar ouders willen liever geen geheimen binnen het gezin. Samira gaat er daarom mee akkoord dat haar ouders het haar broers en zussen vertellen. Dat haar broers en zussen er goed op reageren is voor Samira een hele opluchting.”
Gezinsbijeenkomst sluit schrijftherapie af
“De schrijftherapie wordt afgesloten als Samira haar verhaal voorleest aan haar ouders, broers en zussen. Op de achtergrond zijn haar tekeningen op een beeldscherm te zien. De gezamenlijke afsluiting van de traumabehandeling is een belangrijk en emotioneel moment voor het hele gezin. Met onze ondersteuning en expertise is het Samira gelukt haar nare ervaringen te verwerken en zijn de traumasignalen afgenomen. Ondanks verschillen in taal en cultuur voelden we elkaar uitstekend aan en hebben we – mede dankzij een fijne tolk – samen bruggen kunnen slaan voor Samira!”
*Contextuele behandeling en Leergroepen voor Alle betrokkenen bij Seksueel misbruik/geweld.
Dit verhaal is eind 2017 gepubliceerd op de website van De Rading. De Rading is lid van Jeugdzorg Nederland.
